Jeśli mowa o Węgierskiej Górce, to należy zacząć od niezykle istotnej publikacji dla Żywiecczyzny, to jest "CHRONOGRAFIA ALBO DZIEJOPIS ŻYWIECKI".
Tam właśnie znajdziemy najprawdopodobniej pierwsze wzmianki na temat Węgierskiej Górki z 1477 roku, kiedy doszło do zatargów granicznych między królem Polski Kazimierzem Jagiellończykiem, a królem Węgier Maciejem Korwinem.
O tym też zawsze nadmieniamy odwiedzającym wystawę w Odlewni Kultury.
Sądzę, że warto wspomnieć że opisywane przez autora wydarzenia, które miały miejsce między 1400, a 1586 rokiem – opisywane są w oparciu o Kronikę Polską autorstwa Marcina Bielskiego.
Tutaj wyżej wspomniany fragment, 1477 rok:
Wcześniej, na stronie oznaczonej 7, odnajduję wzmiankę o Węgierskiej Górce przy okazji podrozdziału "STATUS ALBO POŁOŻENIE ŻYWCA, JAKIE MIEJSCA JEGO, POZYCJA, KONSTYTUCJA POWIETRZA I DYSPOZYCJA ZACHODU SŁOŃCA":
I tak dalej, i tak dalej... wg. spisów, można znaleźć wiele istotnych informacji dla każdejgo z zątków ówczesnej Żywiecczyzny. Na dodatkowe informacje przyjdzie jeszcze czas, ale nie zostawiam Was jednak bez niczego!
Więcej na temat "Dziejopisu Żywieckiego" m.in. na stronach:
https://muzeum-zywiec.pl/wystawy-czasowe/andrzej-komoniecki-manuskrypty - więcej o Andrzeju Komonieckim; Muzeum Miejskie w Żywcu
http://www.tmzz.org.pl/zarys-dziejow-towarzystwa-bis,132.html - Zarys dziejów Towarzystwa i o jego publikacjach; Towarzystwo Miłośników Ziemi Żywieckiej
https://www.dbc.wroc.pl/dlibra/publication/6518/edition/6040 - Dolnośląska Biblioteka Cyfrowa
Jeśli nie posiadacie w domowych zbiorach wspominanej przeze mnie publikacji, a szczególnie polecam Wam wydanie Towarzystwa Miłośników Ziemi Żywieckiej z 1978 roku, nie poddawajcie się w poszukiwaniach! Na pewno jest ona dostępna w bibliotekach publicznych, szkołach i innych placówkach kulturalnych lub oświatowych.
Rękopisu Dziejopisu Żywieckiego autorstwa Andrzeja Komonieckiego szukajcie w Muzeum Miejskim w Żywcu. Warto tam zaglądnąć!
Na koniec tej "wzmianki" o jakże istotnej publikacji dla Żywiecczyzny, chciałabym przytoczyć fragment ze wstępu, od Autora "DO CZYTELNIKA" i "DO ZOILA":
DO CZYTELNIKA
Annales te żywieckie i też różne sprawy
Dziejów w tutecznym państwie dla zacnej zabawy,
komu czytać podoba, spisałem w swej chęci,
mordując się z tą pracą, aby[m] ku pamięci
nie zaniedbał co wydać, jako swej ojczyźnie.
Ckinąwszy się do prace, czas nie trawiąc próżnie,
mieszkając przy trudnościach i domu zabawach,
s całości wszytko czyniąc przy urzędu sprawach
niniejszej pracy godząc, by na nikczemności
żywot swój nie prowadził, ale w potomności
wie[le] mógł sprawić w dziejach i w swoim pisaniu
ckinając inszym przykład ku naśladowaniu
pisząc po mnie w dalszy czas spraw tuteczne dzieje,
szalbierstwa się warując, ni płacę nadzieje.
Roku w tym myśląc dobrze, co, co przeminęło
i już na przyszłe czasy w upadek skłoniło,
miesiąca zaś którego list z drzewa opada.
Tak ci nas z laty wszemi śmierć ziemię składa.
DO ZOILA (zawistny, nadmiernie surowy, niesprawiedliwy krytyk literacki)
Ty Zoilu zawis[t]ny, nie gardź mą robotą,
wydaj lepszą niźli ja, przy[j]mę to z ochotą.
Bowiem co mało robią, inszym przyganiają
a sami zgoła na nic tu się przydawają.
Gdyż lepsza co po sobie w pamiątkę zostawić,
Niżeli długo żyjąc, czas darmo przetrawić.
___
Fotografie oraz cytowane fragmenty pochodzą z wydania "CHRONOGRAFIA ALBO DZIEJOPIS ŻYWIECKI" z 1978 roku. Niniejsza publikacja, jedną z 6500, wydrukowanych w Drukarni Narodowej, Kraków, ul. Manifestu Lipcowego 19, pochodzi z prywatnej biblioteczki rodzinnej i jest od tego czasu w naszym posiadaniu.
___
Pozdrawiam,
Ewa Nowak.
___
Pod Baranią w cieniu lasów, hej!
Jest osada z dawnych czasów, hej!
Węgierską Górką nazwana, hej!
Wstęgą Soły przepasana, hej!
Jeśli podoba Ci się to co robimy, możesz wesprzeć naszą działalność i postawić nam wirtualną kawę: https://buycoffee.to/odlewniakultury
Comments