top of page
Ewa Nowak

Karol Suchanek (1891-1975) - ciąg dalszy historii, a właściwie jej uzupełnienie

Niniejszy wpis traktuje jako uzupełnienie poprzedniego, z 01.12.2023 roku, dotyczącego życiorysu Pana Karola Suchanka, do którego lektury zachęcam >> >> TUTAJ CAŁY ARTYKUŁ Karol Suchanek (1891-1975) - ciąg dalszy historii, a właściwie jej uzupełnienie

Polecam otworzyć np. w nowej zakładce, jeśli ktoś ma ochotę uzupełnić informacje o dodatkowe źródła. Zachęcam do udostępniania, refleksji i wspierania naszych działań na wiele sposobów!


Karol Suchanek

Karol Suchanek urodził się 01.07.1891 roku w Cięcinie. Najstarszy z sześciorga rodzeństwa. Jego tata był robotnikiem hutniczym, mama - Anna Strzałka (córka stróża folwarcznego).

Zanim poszedł do szkoły, mama nauczyła go czytać, pisać i liczyć. Młody Karol zapragnął uczęszczać do szkoły hutniczej, w której m.in. uczono języka niemieckiego. Nauczał go również kolega ojca, tak samo - robotnik hutniczy.


W Cięcinie nie tak dawno powstała szkoła, a że potrafił już czytać i pisać od razu trafia do drugiej klasy. Po ukończeniu czterech klas szkoły ludowej, pracuje jako młodociany przy spławie drewna i w miejscowym tartaku.


Jak już wiemy z poprzedniego wpisu, w 1906 roku - pracował jako robotnik placowy w Odlewni Żeliwa, a następnie: goniec biurowy, wcześniej natomiast, od czerwca, został zatrudniony jako pomocnik murarski. Późniejsze zajęcia wynikały z tego, że znał dobrze język niemiecki. Pogłębiał dzięki temu jego znajomość i powierzano mu więcej obowiązków.


1911 - awans na stanowisko pomocnika biurowego przez dyrektora Buzka

1916 - powołany na krótko do służby wojskowej w 2 kompanii krakowskiego pułku, którą pełnił pracując w kancelarii

1918 - po odzyskaniu niepodległości, otrzymuje zadanie przetłumaczenia na język polski niektórych druków biurowych oraz korektę korespondencji urzędników, nie władających biegle językiem polskim

Sierpień 1920 - powołany ponownie do służby wojskowej w 12 pułku piechoty w Wadowicach, skąd wraca po 6 tygodniach 

Styczeń 1934 - awans na stanowisko kierownika działu sprzedaży

1938 - w dowód zasług z okazji 100-lecia zakładu odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi

Kwiecień 1939 - Zarząd Spółki Akcyjnej mianował go prokurentem Odlewni


W czasie okupacji pracował na etacie umysłowym w dziale sprzedaży. W artykule autor zaznacza, że był zaangażowany w działalność konspiracyjną w ZWZ (Związek Walki Zbrojnej) i AK (Armii Krajowej), odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami.

Po wyzwoleniu obejmuje stanowisko kierownika działu sprzedaży i planowania.


1953 - obejmuje funkcje planisty produkcji

01 lipca 1958 - przeszedł na emeryturę po przepracowaniu 52 lat


Na wniosek Dyrekcji zakładu w jego 120 rocznicę udekorowany Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. 


1963 - wyróżnienie Złotą Honorową Odznaką przez Stowarzyszenie Techniczne Odlewników


Jak czytam dalej w publikacji: Przez całe życie wielką jego pasją była praca w towarzystwach oświatowych i organizacjach związkowych. Był zapalonym fotografikiem już od 1915 roku i przez cały okres swojego długiego życia dokumentował (za wyjątkiem okupacji) wszystkie ważniejsze wydarzenia społeczno-polityczne, kulturalne i sportowe. Bogata kolekcja jego zdjęć obrazuje życie Węgierskiej Górki i całej Żywiecczyzny. Zdjęcia wykonane przez Karola Suchanka były często wystawiane i nagradzane, w tym na wystawie międzynarodowej w Liege (Belgia) w 1930 roku Szczególnie bogaty zbiór dotyczy Odlewni, wielokrotnie wykorzystywany w różnych pracach naukowych i publikacjach.


Od 1920 - członek zarządu koła Towarzystwa Szkoły Ludowej w Węgierskiej Górce, brał udział w jego wszystkich pracach, a później w Sekcji Miłośników Żywiecczyzny przy TSL


Koło wydało około 20 pocztówek krajobrazowych, które wykonano na bazie fotografii Karola Suchanka - na pewno przyczyniło się to do popularyzacji jako miejscowości letniskowej - tak zaznacza autor.


Zdjęcia były również wystawiane i nagradzane na wystawach organizowanych przez Towarzystwo Miłośników Ziemi Żywieckiej: 

  • 1961 - „Żywiecczyzna w czterech porach roku", 

  • 1965 - „Przeszłość i dziś Ziemi Żywieckiej",

  • w konkursie „Obchody 700-lecia Żywca w fotografii amatorskiej" (organizowanego w ramach obchodów 700-lecia miasta Żywca przez Referat Kultury Prezydium - Powiatowej Rady Narodowej w Żywcu),

  • kwartalnik „Gronie" zamieszczał wielokrotnie zdjęcia przez niego wykonane lub pochodzące ze zbiorów.


Czytam: Aktywnie uczestniczył w pracach organizacyjnych związanych z założeniem Towarzystwa Miłośników Ziemi Żywieckiej w dniu 03.12.1957 roku.. Wszedł w skład wybranego wtedy Tymczasowego Zarządu i na kolejnym posiedzeniu w dniu 10.12.1957 roku wybrany jego prezesem przyczynił się do ukształtowania składu pierwszego zarządu i opracowania statutu Towarzystwa, a ponadto jego rozwoju.

 

Swoją funkcję pełnił do I Walnego Zgromadzenia Członków w dniu 12.04.1959 roku, na którym został wybrany sekretarzem, a następnie przez dwie kadencje wiceprezesem Towarzystwa. 


1967 - na Walnym Zebraniu, jako pierwszy obok R. Królikowskiej otrzymał godność „Honorowego Członka" Towarzystwa

1961 - opracował historię Towarzystwa Miłośników Ziemi Żywieckiej

Warto dodać, że przez wiele lat prowadził akcję odczytów o tematyce historycznej Żywca i regionu. Udzielał wielu wywiadów, udostępniał swoje materiały młodzieży, pedagogom i wielu dziennikarzom.


Całe swoje życie nieobojętna była mu historia hutnictwa, a szczególnie tego w Węgierskiej Górce.

1956 - wspólnie z prof. Gierdziejewskim opracował obszerną historię hutnictwa w Węgierskiej Górce

Na zlecenie Polskiej Akademii Nauk prowadził badania w archiwum w Trzyńcu (Czechy) sporządzając odpisy i reprodukcje wielu cennych materiałów. 


1965 - opracował dla Fabryki Śrub w Żywcu - Sporyszu, historię istniejącego tam dawniej zakładu hutniczego i walcowni


Ponadto zgromadził historię związków zawodowych w Odlewni Żeliwa. 


Wielką jego pasją była także filatelistyka i za działalność na tym polu Zarząd Główny przyznał Mu w 1971 roku Złotą Odznakę Polskiego Związku Filatelistów.


1938-1939 - członek Rady Gminy w Cięcinie

1945 - współzałożyciel Spółdzielni

od 1952 - działacz Klubu Sportowego „Stal", a później „Metal" Węgierska Górka

1949 - 1952 - członek Komisji Oświaty i Kultury Rady Narodowej Osiedla Węgierska Górka

od 1960 - należał do Stronnictwa Demokratycznego

w 1958 - wstąpił do Związku Bojowników o Wolność i Demokrację (ZBOWID) i przez kolejnych 10 lat pełnił funkcję prezesa Koła Terenowego


Odznaczony: Srebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami, Krzyżem Kawalerskim orderu Odrodzenia Polski, Odznaką „Zasłużony Działacz Kultury", Złotą Odznaką Honorową Stowarzyszenia Techników Odlewników, Złotą Odznaką Polskiego Związku Filatelistów.


1945 - był współorganizatorem założonego przez kpt. Ciapkę w 1945 roku pierwszego gimnazjum wiejskiego na Żywiecczyźnie, w Cięcinie


Przeniósł się do Żywca

Od 15.04.1945 - podjął pracę nauczycielską w gimnazjum i liceum ogólnokształcącym w Żywcu zgodnie z wykształceniem oraz szkolnego komendanta przysposobienia wojskowego. W Żywcu był również i spełniał się jako radny Rady Miejskiej, a później Powiatowej Rady Narodowej w Żywcu.


1946 - 1961 - pracował w szkolnictwie zawodowym rolniczym w Łodygowicach i Moszczanicy oraz w Technikum Przemysłu Leśnego w Żywcu

1952 - 1954 - urlopowany do pracy na stanowisku instruktora pracy oświatowo - politycznej w Powiatowym Domu Kultury w Żywcu


Był jednym ze współzałożycieli Stronnictwa Demokratycznego w Żywcu po wojnie. 

W latach 50-tych przez dwie kadencje reprezentował SD w Powiatowej Radzie Narodowej. Później wybrany na funkcję sekretarza Miejskiego Komitetu SD, początkowo pełnił tę funkcję społecznie, a w latach 1961 - 1973 w charakterze pracownika etatowego. 


Zaraz po wojnie związał się z Ligą Przyjaciół Żołnierza (był członkiem prezydium ZP) i Ligą Morską. 


1952 - 1955 - instruktor, a także przewodniczący zarządu powiatowego Polskiego Czerwonego Krzyża w Żywcu


Jeden z współzałożycieli i wieloletni sekretarz Towarzystwa Wiedzy Powszechnej na terenie Żywiecczyzny. Organizator i kierownik zespołu prelegentów TWP. W ramach współpracy z Organizacją Powiatową Związku Młodzieży Wiejskiej w Żywcu, na terenie regionu powstało kilkanaście Młodzieżowych Uniwersytetów Powszechnych, poszerzających zakres wiedzy młodego pokolenia. Jednocześnie sam wygłaszał liczne prelekcje w klubach, świetlicach, szkołach.


Karol Suchanek angażował się również w działalność ruchu regionalnego na Żywiecczyźnie.

Czerwiec 1954 - udało się powołać w Żywcu „Komisję Regionalną Badań i Opieki nad Folklorem", jako nawiązanie do dawnej Sekcji Miłośników Żywiecczyzny przy TSL - został wybrany jej przewodniczącym

Grudzień 1954 - I Powiatowy Zjazd Twórców Sztuki Ludowej w PDK w Żywcu, z udziałem 150 twórców z powiatu żywieckiego. Była to pierwsza taka impreza w województwie krakowskim, rozpropagowana później na teren Małopolski


Jak wspomina autor artykułu: Jego społeczna i kronikarska działalność trwała aż do ostatnich dni jego życia.


Zmarł 08.10.1975 roku i został pochowany w rodzinnym grobie na cmentarzu w Cięcinie.


publikacja Towarzystwo Miłośników Ziemi Żywieckiej 1934-2014

Informacje wykorzystane powyżej oraz portret Karola Suchanka, pochodzą z publikacji: "Towarzystwo Miłośników Ziemi Żywieckiej 1934-2014", praca zbiorowa, Towarzystwo Miłośników Ziemi Żywieckiej, 2014 rok - którą to udostępniła i zasugerowała mi Pani Maria Sapeta.


Tam artykuł: "1957-1959 - Prezes Towarzystwa Miłośników Ziemi Żywieckiej".


Na sam koniec chciałabym serdecznie podziękować za zainteresowanie publikowanymi przeze mnie materiałami i wszystkim wspierającym, bez których nie mogłabym codziennie odkrywać nowych/dawnych historii Żywiecczyzny, a szczególnie - Węgierskiej Górki.


Pozdrawiam, Ewa Nowak.

___

Jeżeli interesuje Cię przeszłość Węgierskiej Górki, zapraszamy na zwiedzanie wystawy do naszej siedziby: https://www.odlewniakultury.pl/wystawastala  

___

Pod Baranią w cieniu lasów, hej!

Jest osada z dawnych czasów, hej!

Węgierską Górką nazwana, hej!

Wstęgą Soły przepasana, hej!


Zachęcamy do finansowego wspierania naszych działań!

- numer rachunku bankowego: 25 8126 0007 0062 1973 2000 0010 (Fundacja Odlewnia Kultury)

34 wyświetlenia0 komentarzy

Ostatnie posty

Zobacz wszystkie

Commentaires


bottom of page